Editörlük birimi tarafından biçimsel olarak Yayın İlkelerimize uygunluğu sağlanan makaleler, Kör Hakemlik kuralları kapsamında yazarını belli edecek bilgilerden arındırılarak Yayın Kuruluna sunulur. Yapılan incelemeler sonunda Yayın Kurulu veya Hakemler tarafından yayımlanamaz görüşüne varılan makalelerde 1) ele alınan konunun A&HCI ve Scopus kapsamında taranan bir folklor dergisine uygun olmadığı, 2) folklor disiplinine yapacağı yeni bir katkının bulunmadığı veya 3) bilimsel bir makalede olması gereken aşağıdaki özelliklerin tümünün veya -düzeltmeye imkân vermeyecek oranda- bir bölümünün bulunmadığı görüşüne varılmış olunur:
1- Çalışmanın yerel ve evrensel bağlamı,
2- Problem, dolayısıyla problematik,
3- Konuya yaklaşım, kullanılacak bilimsel yöntem, yöntemin sınırları, yöntemin verileri,
4- Çalışmada amaçlanan şey ve hipoteze bağlı olarak verilen mesaj,
5- Elde edilen temel sonuçlar ve beklentiler,
6- Genel sonuç veya çalışmanın bilançosu,
7- Çalışmanın açılımları.
Öz
Yayın Kurulu ve Hakemler, yapılan çalışmanın kısa bir sentezi olan ve en az 400 kelimeden oluşması gereken sınırlı bir özde şu unsurlara dikkat etmektedir:
Çalışmanın bağlamı: Konunun önemi, araştırmanın yerel ve genel bağlamı, bilimsel anlamda getirisi, konunun yararı ve gerekliliği,
Problematik: Makalenin temel problemi, hangi soruya cevap aradığı,
Konuya yaklaşım ve yöntem: Çalışmanın gerçekleştirilme biçimi, kullanılan yöntemler, yapılan anketler, yer, zaman, ölçümler vb. problemim çözümüne yönelik açıklamalar,
Elde edilen temel sonuçlar: Yapılan çalışmanın sorulan soruya verdiği cevap, ortaya konan temel sonuçlar,
Genel sonuç: Varılan başlıca sonuç veya çıkarım ve sağladığı açılım.
Anahtar Kelimeler
Belirlenen 5 Anahtar Kelime, makalenin ele aldığı konuyu en çarpıcı şekilde göstermelidir. Her yerde karşılaşılan, çok geniş alanları kapsayan ve makalenin ana fikrini, hipotezini, problematiğini ve sonucunu görünür kılmayan kelimeler Yayın Kurulu ve Hakemler tarafından kabul edilmemektedir.
Makalenin Giriş Kısmı
Hedeflenen bilimsel tartışma:
1- Makale yazarının ulaştığı yeni bilimsel sonuçların neler olduğu, bu sonuçların nasıl tartışılacağı,
2- Tartışma yapılırken, çözüm aranacak problemi çözmek için ortaya atılan hipotezin ne olduğu, bu problemin hangi bağlamda çözüme kavuşturulacağı,
3- Hipotezin daha genel bir çerçevede nasıl konumlandırıldığı,
Makaleden beklentiler:
1- Çalışmanın varsayımı, özgünlüğü ve hangi bakımlardan özgün olduğu,
2- Çalışmanın amacı ve getirdiği yenilik ve önemi gibi konulara Yayın Kurulu ve Hakemler
tarafından hassasiyetle dikkat edilmektedir.
Bu nedenle, “Giriş” aşamasında çalışmanın hipotezi, verdiği mesaj açıkça ortaya konulmalıdır; Yayın Kurulu ve Hakemler tarafından çalışmada varılan sonuçlarla problemin çözülüp çözülmediğine ya da sorulan soruya cevap verip vermediğine bakılmaktadır.
İnceleme sırasında hipotezin bilimsel verilerle doğrulanıp doğrulanmadığı, makale yazarının kendi yaklaşımını belirlerken bu konudaki diğer çalışmaları dikkate alıp almadığı ve çalışmanın hangi bakımlardan yeni ve önemli olduğu ve konu ile ilgili kaynakların makale yazarının bakış açısına göre analiz edilip edilmediği sorgulanmaktadır.
Makalenin Mesajı
1- Makalede tek mesaj ilkesi:
Yayın Kurulu ve Hakemler, makalenin mesajını ana fikir olarak kabul ederler ve bir makalede birçok mesaj vermek yerine tek bir mesaj verilmesini isterler.
2- Mesajın içeriği:
Çünkü mesaj, bilimsel bir akıl yürütmeyle, bir dizi sonuca varabilmek için ortaya atılan hipotezle doğrudan ilişkilidir. Makalenin mesajı, yazarın keşfettiği yeni şeyin ne olduğuna bağlıdır.
Eğer çözümleme aşamasında beklentilerden farklı şeyler çıkmışsa yazarın mesajı yeniden formüle etmesini beklerler.
3- Mesajın önemi ve özgünlüğü:
Yayın Kurulu ve Hakemlerin red gerekçelerinin çoğunu mesajın açık/net ve çalışmanın yenilikçi olmaması oluşturmaktadır.
Dolayısıyla Yayın Kurulu ve Hakemler makalenin başlığını okur okumaz şu soruları sormaktadır: Mesaj nedir? Yazar başkalarının bilmediği yeni ne keşfetmiştir? Bu mesaj önemli midir? Alana yeni bir getirisi var mıdır? Bu yazı bu alanda bir boşluğu dolduruyor mu?
Yayın Kurulu ve Hakemler, bu sorulara olumlu cevap verebilmek için dünyada var olan öteki çalışmaların iyi izlenmesi ve iyi bir literatür bilgisine sahip olunması gerektiğini dikkate alırlar.
4- Çalışmanın özgün, yani yeni ya da yenilikçi olması
- Alana ilk kez yeni bir değer katılıyorsa;
- Farklı bir yöntemden, yöntemin verilerinden yararlanılıyorsa;
- Yeni bir tartışma başlatılmış, konuya farklı bir yorum getiriliyorsa;
- Konuyla ilgili çalışmalara artı açılımlar getirecek öneriler sunuluyorsa;
- Yeni kavramlar, yeni bir bakış açısı, yeni bir yöntemsel veri, yeni bir kuram öneriliyorsa;
- Eski kuram geliştirilip yenileniyor ya da yanlışları ortaya konuluyorsa;
- Alanla ilgiyi bir içerik değişik disiplinlerin verilerinden yararlanılarak farklı algılatılıyorsa;
Yayın Kurulu ve Hakemler bu makalenin özgün, yeni ya da yenilikçi olduğu görüşüne ulaşırlar.
Redaksiyon Aşamasında Makalenin Yapısı
Yayın Kurulu ve Hakemler, yazarın genelden (konu ile ilgili olarak şimdiye kadar yapılan çalışmalar) özele (yapılan çalışmanın amacı) giderek; bir başka deyişle, konu ile ilgili genel eğilimleri belirleyip kendi eğilimindeki özgüllüğü belirtmesini beklerler. Buna göre:
- Konunun belirtilmesi, alanda daha önce yapılan çalışmalara göre konumlandırılması, genel bağlamının açıklanması ve bu konuda var olan bilgilerin durumunun değerlendirilmesi,
- Makale yazarının çözüm arayacağı kendi özgül problemini söylemesi; bunun önemini vurgulaması, makalenin amacını formüle etmesi,
- Çalışmanın amacının, probleminin, bir başka deyişle makaledeki mesajın (hipotezin) belirtilmesi dikkate alınır.
1. Aşama: Genel (bilinen) bağlamın ortaya konulması:
- Çalışmanın bilinen genel bağlamının belirlenmesi,
- Çalışmanın arka planı, başlıkla birlikte bildirilen ve ele alınan konunun yer aldığı/gönderme yaptığı bağlamın bildirilmesi,
- Bu yapılırken konu ile ilgili kaynakçaların, çalışmaların verilerine yaslanılması,
- Çalışmanın başında anahtar kavramların ortaya konulup tanımlanması dikkate alınır.
2. Aşama: Çalışmanın kendi özel bağlamı:
- Çalışmanın kendi özel, yerel bağlamı konu ile ilgili en temel çalışmalara göre açıklanması,
- Bu yapılırken konuyla ilgili daha önce yayımlanmış temel kaynaklardan yararlanıp yararlanılmadığı dikkate alınır.
3. Aşama: Çalışmada problem:
- Çalışmanın neden yapıldığı,
- Varsa problemle ilgili eksiklikler ve çelişkilerin neler olduğu (bu yapılırken önceki çalışmaların değerlendirilip değerlendirilmediği)
- Çalışmanın hangi bakımlardan özgün olduğu incelenir.
4. Aşama: Makalenin amacı
- Makalenin mesajı, hipotezi, sorulan soruya bağlı olarak yazarın hipotezi kendi özel bağlamına göre nasıl konumlandırdığı incelenir.
5. Aşama: Çalışmanın neden gerekli olduğunu açıklanması ve beklentiler
- Yapılan çalışmanın ne türden güçlükler yarattığının birkaç kelimeyle belirtilmesi,
- Çalışmanın nasıl gerçekleştirildiği, ele alınan konuya nelerin eklendiği, bunların getirilerinin, kuramsal yaklaşımlara katkısının neler olacağının açıklanması beklenir.
6. Aşama: Giriş kısmında çalışmanın nasıl bir plana göre gerçekleştirileceğinin söylenmesi beklenir.
Makalenin Tartışma ve Sonuç Kısımları
A- Tartışma:
1- Yayın Kurulu ve Hakemler için tartışma bölümü oldukça önemlidir. Varılan sonuçlar üzerinde yazarın bilimsel yorumu ve konu üzerinde akıl yürütmesinin sonuçları üzerinde durulur. Çalışmanın özgünlüğüne, yenilik arayışına, inandırıcılığına, makale yazarının vardığı sonuçların bilimsel değerine burada bakılır.
2- Tartışma bölümünde varsa beklenmedik sıra dışı verilerin belirlenerek bilimsel bir değerinin ve anlamının olup olmadığına, bilimsel sorgulamalara uygun olup olmadığına yönelik yazar yaklaşımı dikkate alınır.
3- Bu türden tutarlı bir akıl yürütmeye/kanıtlamaya bağlı olarak, varılan sonuçların kapsam alanları, ne türden fırsatlar sağladığı, uygulanabilirlikleri vb. ile ilgili bilgiler değerlendirilir.
4- Ele alınan çalışma konusunda daha önce elde edilen sonuçların makale yazarının kendi vardığı sonuçlarla karşılaştırılıp karşılaştırılmadığına bakılır.
• Yayın Kurulu ve Hakemler inceledikleri makalede şu yanlışlardan kaçınılmasını bekler:
a- Çalışmada kullanılan gereçler, yöntem ve sonuçlar konusunda bildirilenlerin dışında yeni bir veriye yer verilmemelidir;,
b- Girişte belirtilen ve tanımlanan hedeflerin dışına çıkılmamalıdır;
c- Giriş bölümünde belirtilen ve tanımlanan hedeflerden hiçbirisi unutulmamalıdır;
d- Aşırı yorumdan kaçınılmalıdır;
e- Tartışmayı, konu üzerinde uzun bir tarihsel tartışmaya dönüştürmekten kaçınılmalıdır.
5- Yayın Kurulu ve Hakemler, makalede her zaman makale yazarının bizzat kendisinin ulaştığı sonuçları başkalarının ulaştıkları sonuçlara göre değerlendirmesini bekler. (Örneğin: “Çalışmada A sonucunu elde ettik: Bu sonuç X’in sonuçlarıyla da örtüşüyor, doğrulanıyor”. “X’in vardığı B sonucu şuydu: bizim vardığımız sonuçlar da bunu doğruluyor” vb. yanlıştan kaçınılıp kaçınılmadığına bakar). Yayın Kurulu ve Hakemler yeni bir makale yazmadaki amacın bir başka araştırmacının önceden ulaştığı sonuca ulaşmak veya onu doğrulamak yerine yeni ve özgün bir sonuca ulaşmak olduğunu değerlendirir.
6- Makale yazarından konu ile ilgili olarak önceden kimin neleri söylediğini açıklaması beklenir. Böylece kimin hangi sonuçları ortaya koyduğu, ne türden yorumlar yaptığı ve kendi söylediklerinin ötekilerin söyledikleriyle birbirine karıştırılmasını önlemektir.
7- Çalışmada en önemli kanıtların, görüşlerin tartışmanın başına yerleştirilmesine bakılır.
8- Girişte ortaya konan hipoteze bağlı olan ve doğrudan temel sonuca götüren argümanlar çalışmanın özgünlüğünü ortaya koyduğu için Yayın Kurulu ve Hakemler tarafından özellikle dikkate alınır. Bir çalışmanın tartışma bölümünde en önemli payın bu argümanlara ayrılması beklenir; tersi bir durum, üzerinde öncelikli durulması gereken argümanların doğru seçilmediği; ya da hipotezin doğru konmadığı şeklinde değerlendirilir.
9- Çalışmanın sınırlarının ne olacağının belirtilmesi beklenir.
B- Sonuç:
1- Yayın Kurulu ve Hakemler Sonuçta makalenin temel mesajının ne olduğunun hatırlatılıp hatırlatılmadığına,
2- Varılan sonuçların kuşkuya yer bırakmayacak şekilde açık olup olmadığına ve buna bağlı olarak bilimsel sorgulamanın yeterli olup olmadığına,
3- Sonucun gereksiz uzatılıp uzatılmadığını, çalışmanın temel noktalarını kapsayıp kapsamadığına bakarlar.
4- Tüm çalışmanın bilançosunun çıkarıldığı, tüm sonuçların sentezlendiği son aşama olan Sonuçta şunların da belirtilmesi beklenir:
a- Varılan temel sonuç nedir?
b- İlgili bilimsel alana getirdiği yeni katkı nedir? Makale neyi kanıtlamıştır?
c- Sonuçta alıntı, atıf, referans ve benzeri kaynak göstermelere yer verilmemelidir. Bu durum ulaşılan sonuçlar ve çalışmanın özgünlüğü konusunda kuşku yaratır.
d- Sonuç kısmında olasılıklardan söz etmekten kaçınılmalıdır.
e- Çalışmada varılan sonuçların başka hangi araştırma alanlarının önünü açtığını söylerken, çalışmanın Girişinde bildirilen hedeflerle doğrudan ilişkilerini belirtmek gerekir.
Özetle; Yayın Kurulu ve Hakemler, Sonuçta konunun bilimsel verilerle işlenip işlenmediğini; öne çıkarılan ana düşüncelerin, temel fikirlerin; hipotez ve tüm bunların birbirleriyle olan mantıksal bağlarının neler olduklarının anımsatılıp anımsatılmadığını; çalışmada öne çıkarılan düşüncelerin toptan bir görünümünün sunulup sunulmadığını; çalışmanın açılımının bildirilip bildirilmediğini; daha geniş bir bağlamı göz önünde bulundurarak, hipotezin sonuçlarının, araştırma alanının, toplum ve insanlık için öneminin ve katkısının belirtilip belirtilmediğini değerlendirirler.